Jak dbać o noże

Ośmielę się stwierdzić, że z nożem jest jak z przyjacielem. Jeżeli będziecie o niego dbać i poświęcicie mu chociażby odrobinę uwagi, to odwdzięczy się Wam, i to z nawiązką. Zapraszam do krótkiego poradnika na temat tego, jak najlepiej dbać o naszych ostrych przyjaciół.

No właśnie, ostrych przyjaciół. Wiele razy słyszałem i czytałem, że tępy nóż jest bardziej niebezpieczny od ostrego, bo podczas użytkowania trzeba używać większej siły, co powoduje mniejszą kontrolę nad ostrzem. Trudno się z tym nie zgodzić. Zauważyłem jednak jeszcze jedną zależność, a mianowicie podejście ludzi do ostrza – według niego podzieliłbym ich na dwie grupy.

Do pierwszej zaliczamy ludzi takich jak ja, czyli osoby, które dbają o to, aby ich noże były zawsze ostre. Sposób użytkowania takiego narzędzia jest wtedy inny, spodziewamy się cięcia przy użyciu małej siły oraz delikatnych i płynnych ruchów, tępe narzędzie w naszych rękach sprawia, że najpierw denerwujemy się, że nóź nie chce czegoś przeciąć, a potem dostosowujemy siłę do ostrości noża. Świadomość i szacunek do używanego narzędzia jest na wysokim poziomie, co sprawia, że nóż jest dla nas mniej niebezpieczny.  

Druga grupa to ludzie, którzy naprawdę ostry nóż mają w rękach od święta, a fakt że nóż potrafi zgolić włosy na rękach jest dla nich raczej nietypową ciekawostką niż codziennością. Tutaj może się pojawić mały problem, bo tacy ludzie są już przyzwyczajeni do tego, że trzeba przyłożyć więcej siły do cięcia, co może być niebezpieczne w przypadku ostrych noży. Dlatego w tej grupie skaleczenia będą częstym zjawiskiem. Zauważyłem też, że ostrzeganie takich ludzi o tym, że nóż jest ostry nie za bardzo pomaga, bo nie mają oni świadomości tego, co to tak naprawdę oznacza.

W przypadku tych dwóch grup granica ostrości jest położona zupełnie w innym miejscu. W momencie, gdy mój nóż nie goli włosów na ręce i powoli zaczyna szarpać kartkę, którą przecinam, zaczynam go uważać za tępy. Jednak dla niektórych ludzi jest on nadal dwa razy ostrzejszy od większości noży, których używają. 

Podsumowując ten punkt: nóż ma być ostry.

„Jak masz tępy nóż, toś luj, pierdoła i wstyd mi za ciebie”.

GŁOWNIA STAŁA

Jeżeli chodzi o noże z głownią stałą, to sprawa jest prostsza, nóź wystarczy naostrzyć i wyczyścić, a w przypadku noży ze stali węglowej również konserwować. O tym, jak czyścić takie noże, przeczytacie w moich innych postach: Czyszczenie noży (KLIK), Usuwanie rdzy (KLIK).

Konserwacja stali węglowej nie jest zbyt trudna, warto tylko pamiętać o tym (i wyrobić sobie nawyk), aby nie odkładać mokrego i brudnego noża na dłuższą chwilę. W przydatku tanich stali często wystarczy doba, aby pojawiły się większe ogniska korozji. Dlatego zawsze wycieramy nóż do sucha, a po powrocie do domu, przed odłożeniem noża do szafy, warto dodatkowo nałożyć na ostrze cienką warstwę oleju spożywczego lub preparatu do konserwacji stali węglowej. Można też zastosować wymuszoną patynę (KLIK).

NOŻE SKŁADANE (FOLDERY)

Standardowo nóż ma być czysty i ostry, nie zawsze czyszczenie noża musi wymuszać jego rozkręcanie, często wystarczy przepłukanie pod bieżącą wodą lub czyszczenie za pomocą patyczka do uszu. 

Jednak w przypadku folderów warto zadbać jeszcze o dwa dodatkowe aspekty. Pierwszym będzie nasmarowanie podkładek lub łożysk, aby noż chodził płynniej i z użyciem mniejszej siły. Sprawa prosta, jednak do tej operacji wymagane jest już rozebranie noża, aby nałożyć preparat na podkładki. A co nakładać ? A to już zależy, kiedyś używałem zwykłego oleju spożywczego, potem WD 40, a czasami oleju do ostrzenia firmy LANSKY. Olej spożywczy jest najmniej inwazyjny i najbardziej bezpieczny, jeżeli chodzi o kontakt noża z żywnością. Grunt żeby zmniejszyć tarcie. Skoro nóż jest już rozebrany, to przy składnia warto zadbać o drugą rzecz, a mianowicie o zabezpieczenie śrub przed odkręceniem. 

Nie ma tutaj konieczności smarowania wszystkich, polecam zabezpieczyć śruby które trzymają klips, jak i śrubę trzymającą pivot. czyli po prostu ostrze. Jak dobrać siłę dokręcenia takiej śruby? Trzeba zwrócić uwagę na trzy rzeczy: na to, czy ostrze poruszą się z siłą, jaka nas zadowala, na to, czy nie ma luzów na boki oraz na wycentrowanie ostrza po złożeniu. Na to ostanie nie zawsze mamy wpływ, bo zależy to często od jakości wykonania noża, jednak gdy nóż jest luźno dokręcony, ostrze lubi uciekać na jedną ze stron. 

No dobra, ale czym zabezpieczać takie śruby? Wystarczy kupić zwykły klej do gwintów o średniej sile, dostaniecie taki w każdym sklepie budowlanym i wcale nie musi on kosztować fortuny, sporo klejów dostępnych jest w przedziale 5-20 zł, a obsługa sklepu powinna pomóc wybrać coś odpowiedniego.

Zapytacie też pewnie, po co zabezpieczać te śruby. Klips ? Sprawa jasna, nikt nie chce, aby odpadł. Producent zazwyczaj zabezpiecza je przy montażu, więc jeżeli przekładacie klips, warto o to zadbać. Główna śruba trzymająca pivot w nożu lubi się luzować od częstego otwierania, co może powodować luzy na ostrzu i złe wycentrowanie. Zabezpieczenie tej śruby sprawi, że zachowacie płynność pracy ostrza na znacznie dłużej i nie będziecie musieli martwić się o to, że coś się poluzuje. 

PODSUMOWANIE:

Dbanie o nóż wcale nie jest czasochłonne, czyszczenie zajmuje maksymalnie kilka minut. Ostrzenie to inna sprawa i wiele zależy od tego, od jakiej ostrości startujemy i na jakiej chcemy zakończyć. Niemniej jednak warto dbać o nasze noże, bo na pewno przełoży się to na ich dłuższy żywot.
Nie mówię też, że na nóż trzeba tylko chuchać i dmuchać, jak chcesz go ciorać bez opamiętania w lesie, to proszę bardzo, też tak często robię. Nóż to narzędzie, ale zadbane narzędzie będzie nam służyć dłużej i bezpieczniej.

Jak zwykle mam nadzieję, że post się podobał :)

Jeśli chcecie być na bieżąco z kolejnymi wpisami, zapraszam również na mojego Facebooka (po prawej stronie macie odnośnik).

Pozdrawiam :)